Współczesny świat zmusza nas do dynamicznego tempa życia. Ciągły pośpiech, jedzenie w biegu i wypełnianie licznych obowiązków przez cały dzień nie pozostają bez znaczenia dla organizmu człowieka. Długotrwała ekspozycja na szereg niekorzystnych bodźców wpływa negatywnie na równowagę chemiczną w mózgu, rzutując na działanie serotoniny, dopaminy oraz noradrenaliny. W wyniku tych zaburzeń dochodzi także do podniesienia poziomu kortyzolu i choć stres, jako naturalna reakcja organizmu, może działać mobilizująco, to utrzymujący się długotrwale powoduje szereg niekorzystnych reakcji organizmu, powodując pogorszenie nastroju oraz wystąpienie zaburzeń apetytu i snu.[I]
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia negatywnych skutków związanych z utrzymującym się stresem, należy wprowadzić istotne zmiany nawyków. Poniżej przedstawiamy sprawdzone sposoby na uspokojenie, które pozwolą ukoić nerwy w sytuacjach wzmożonego napięcia nerwowego.
Naturalne metody relaksacji i redukcji stresu
Długotrwały stres wywołuje szereg negatywnych skutków dla całego organizmu. Aby uniknąć niebezpiecznych konsekwencji, warto w pierwszej kolejności wypróbować naturalne sposoby na redukcję stresu. Te powinny być dobrane do potrzeb i preferencji pacjenta. Poniżej przedstawiamy dostępne naturalne metody relaksacji, sprzyjające redukcji stresu.
Techniki relaksacyjne na stres
Niefarmakologiczne metody radzenia sobie ze stresem obejmują między innymi techniki relaksacyjne, których celem jest przede wszystkim odprężenie psychofizyczne. Stosowanie odpowiednio dobranych technik relaksacyjnych wyróżnia się całkowitym brakiem reakcji niepożądanych, a także brakiem konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów finansowych.
Wśród technik ukierunkowanych na odprężenie psychofizyczne, wyróżnić można m.in. takie jak:
- trening autogenny,
- progresywna relaksacja mięśniowa,
- kontrola oddechu,
- behawioralny trening relaksacyjny,
- medytacja transcedentalna,
- redukcja stresu oparta na uważności.
Szczególną uwagę należy przy tym zwrócić na dwie ostatnie techniki, których skuteczność w redukcji stresu została potwierdzona za pomocą nowoczesnych technik diagnostycznych.[II]
Higiena snu
Regularne niedosypianie jest jednym z głównych czynników odpowiedzialnych za zwiększoną nadwrażliwość emocjonalną i trudności w radzeniu sobie ze stresem. Co więcej, osoby, które zmagają się z problemami ze snem, znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na depresję. Właśnie dlatego, zmagając się z nadmiernym stresem, pacjenci w pierwszej kolejności powinni zadbać o spokojny i długi sen. W tym celu należy ściśle przestrzegać zasad odpowiedniej higieny snu.[III]
Higiena snu to zbiór zasad i czynności, których przestrzeganie pozwala na znaczącą poprawę jakości snu. W zestawieniu tym szczególnie istotne są czynniki wzmacniające mechanizmy regulujące sen. Dla wzmocnienia potrzeby snu pacjenci powinni przede wszystkim zwiększyć poziom aktywności fizycznej (szczególnie w przypadku wykonywania pracy niewymagającej ruchu), unikać drzemek w ciągu dnia, a także skrócić czas spędzany w łóżku, który powinien być dostosowany do długości snu.
Dodatkowo w celu poprawy jakości snu, pacjenci powinni unikać kofeiny, nikotyny i alkoholu, szczególnie w godzinach popołudniowo-wieczornych, prowadzić regularny tryb życia, unikać przejadania się przed snem, unikać silnego światła wieczorem. Aby ułatwić zasypianie i poprawić jakość snu, warto zadbać również o sprzyjające spaniu środowisko, w tym o odpowiednią temperaturę w pokoju oraz wygodne łóżko.[IV],[V]
Preparaty na uspokojenie dostępne bez recepty
W stanach wzmożonego napięcia nerwowego pacjenci mogą zastosować dostępne bez recepty leki roślinne. Stosowanie surowców roślinnych w celach terapeutycznych z powodzeniem sprawdza się już od czasów starożytnych. Dzięki postępowi technologicznemu, we współczesnej medycynie fitoterapia łączy tradycyjną wiedzę z najnowszymi badaniami naukowymi, niejednokrotnie przynosząc oczekiwane rezultaty. W stanach wzmożonego napięcia nerwowego szczególnie warto sięgać po preparaty zawierające wyciągi z roślin znanych ze swoich właściwości uspokajających, takie jak:
- wyciąg z szyszek chmielu (Humulus lupulus L.) – poprzez aktywację receptorów melatoniny wykazuje działanie uspokajające i wspomagające zasypianie,[VI][VII][VIII]
- wyciąg z korzenia kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis L.) – ułatwia zasypianie, łagodzi wzmożoną pobudliwość, wykazuje działanie uspokajające, [IX]
- wyciąg z ziela męczennicy cielistej (Passiflora incarnata L.) – wykazuje działanie uspokajające i łagodzące stany lękowe.[X]
Wszystkie ww. surowce roślinne odpowiednio stosowane, zgodnie z zaleceniami, zwykle nie wywołują działań niepożądanych i mogą być przyjmowane bez konieczności wcześniejszej konsultacji lekarskiej.
